แผนที่ วาด-เขียน โดยชาวโปรตุเกส

Category: ประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับโปรตุเกส

Published on Monday, 29 October 2018 04:26

Written by หอจดหมายเหตุ

Hits: 6670

แผนที่อุษาคเนย์  (แสดงราชอาณาจักรอยุธยา) เขียนโดย เฟอร์นาววาช  ดูราโด (Fernao Vaz Dourado) นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส ในปี  ค.ศ. ๑๕๗๕ ตรงกับต้นรัชสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชา แผนที่ระบุชื่อ ราชอาณาจักรอยุธยา ว่า “สยาม” (Siam) และระบุชื่อกรุงศรีอยุธยาว่า  “โอเดีย” (Odia)	ส่วนหนึ่งของแผนที่เอเชียแสดงกรุงศรีอยุธยา เขียนโดย โจเซ่ ดา กอสต้า  มิรันดา (Jose’ da Costa Miranda) นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส  ในปี ค.ศ. ๑๖๘๑ ตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
แผนที่ทวีปเอเชียตะวันออก และราชอาณาจักรสยาม  เขียนโดยชาวเบลเยี่ยม ชื่อ ฮอนดีอุส ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. ๑๖๑๓	แผนที่แสดงอินเดีย มะละกา และสยาม
ราชอาณาจักรสยาม ในหนังสือ The Kingdom  of Siam โดย Monsier De La	แผนที่ของโตเลมี ตีพิมพ์ที่เมือง Cologne ปี ค.ศ. ๑๕๗๘  Mercator’sEdition of  Ptolemy’s world map,  published in Cologne, 1578
เซเรแน แผนที่แสดงราชอาณาจักรอยุธยา เขียนโดยเฟอร์นาว วาช ดูราโด  นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส เขียนในปี ค.ศ. ๑๕๗๕ ตรงกับรัชสมัย สมเด็จพระมหาธรรมราชา ซึ่งมักจะระบุชื่อ Siam ลงในแผนที่	แผนผังเมืองกัว อาณานิคมแห่งแรกของโปรตุเกสในอินเดีย
อุษาคเนย์ โดย ลิน โชเต็น นักแผนที่โปรตุเกส ค.ศ. ๑๕๙๖	แผนที่โปรตุเกสโดย Andre Homem ค.ศ. ๑๕๕๙  แสดงความยิ่งใหญ่ของอาณาจักรสยาม
แผนที่อุษาคเนย์ของโปรตุเกสแสดงเครื่องเทศ พิมพ์ ค.ศ. ๑๕๙๖	แผนที่ ค.ศ. ๑๕๐๒ แสดงอยุธยา Cerener  และนครศรีธรรมราช (Noggaingoy)
หนังสือรวมแผนที่อาณานิคมของโปรตุเกสในยุคของการค้นพบ	แผนที่ที่ไม่มีคำว่า สยาม โดยนักทำแผนที่ชาวโปรตุเกส  ตรงกับรัชสมัยพระมหาธรรมราชา
แผนที่โดยชาวยุโรปแผ่นแรกสุดที่เน้นอาณาบริเวณของราช อาณาจักรอยุธยาและดินแดนใกล้เคียงเขียนโดยฟรานซิสโก  โรดริ เกวซ (Francisco Rodrigues) นักเขียนแผนที่ และคนนำร่องชาวโปรตุเกส ในราวปี ค.ศ. ๑๕๑๓ ตรงกับ กลางรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒	ส่วนขยายของแผนที่โดยโดริเกวซ แสดงตำแหน่ง ของกรุงศรีอยุธยา “อัมเซียม” (Amsiam) ชื่อเรียก กรุงศรีอยุธยาเก่าแก่ที่สุดที่ออกเสียงใกล้เคียงกับ “สยาม”
“เซเรแน” (Cerener) ชื่อเรีียกกรุงศรีอยุธยาเก่าแก่ที่สุดของชาวโปรตุเกส  ปรากฏในแผนที่โลกโดย นักเขียนแผนที่นิรนามชาวโปรตุเกส  เขียนใน ปี  ค.ศ. ๑๕๐๒  ตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่  ๒ ในแผนที่ ฝั่ง ทะเลอันดามันอยู่ทางด้านซ้ายส่วนอ่าวสยามอยู่ด้านขวา ชื่อ กรุงศรีอยุธยา  “เซเรแน” อยู่บริเวณใต้แม่น้ำเจ้าพระยาเหนือปากอ่าวสยาม	ส่วนหนึ่งของแผนที่โลกโดย ดิโอโก ริเบยโร (Diogo Riberiro)  นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส เขียนในปี ค.ศ. ๑๕๒๙ ตรงกับปลาย รัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ เป็นครั้งแรกที่ชื่อใกล้เคียงกับ  “สยาม” (Ansiam) ปรากฏบนแผนที่โลกของชาวยุโรป
“กรุงศรีอยุธยาในจินตนาการของชาวยุโรป” ส่วนหนึ่งของ แผนที่อุษาคเนย์ โดยนักเขียนแผนที่นิรนามชาวโปรตุเกส เขียนใน ราวปี ค.ศ. ๑๕๖๐ ตรงกับกลางรัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ	“กรุงศรีอยุธยาในจินตนาการของชาวยุโรป”  ส่วนหนึ่งของ  แผนที่อุษาคเนย์ โดยซือบาสติเยา โลปืช (Sebatiao Lopez)  นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส  เขียนในราว ปี ค.ศ. ๑๕๖๕   ตรงกับปลายรัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ
แผนที่ตัวเขียนกรุงศรีอยุธยาโดยจิตรกรนิรนามชาวฝรั่งเศส  เขียนในปลายรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระราชวัง หลวงอยู่บริเวณมุมซ้ายบนภายในเกาะกรุงศรีอยุธยา ส่วนตำแหน่ง  F ด้านล่างของแผนที่ คือ บ้านฮอลันดา	แผนที่อุษาคเนย์ (Insulae Moluccae)  โดยเพตรัส พลังคิเอส  (Petrus  Plancius) นักเขียนแผนที่ชาวฮอลันดา เขียนในราวปี  ค.ศ. ๑๔๙๔ ตรงกับต้นรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราชอาศัย ต้นแบบจากแผนที่ตัวเขียน(พ.ศ.๒๑๓๓)โดยบาร์โตโลแมว ลาสโซ (Bartolomeu Lasso) นักเขียนแผนที่ชาวโปรตุเกส เป็นแผนที่ ของชาวยุโรปแผ่นแรกสุดที่ระบุอาณาเขตของราชอาณาจักรอยุธยา  อย่างไรก็ตาม   ชาวสยาม   ในสมัยโบราณยังไม่ยอมรับมโนคติเรื่อง พรมแดน   ตัวอย่างเช่น ในแผนที่โดยชาวสยามที่เขียนในสมัยต้น รัตนโกสินทร์ไม่ปรากฏเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างสยามประเทศ และ อาณาจักรใกล้เคียง แผนที่แผ่นนี้เป็นแผนที่อุษาคเนย์ที่วิจิตรงดงาม ทีุ่สุดแผ่นหนึ่ง อนึ่งขอให้สังเกตสินค้าเครื่องเทศชนิดต่างๆที่ปรากฏ บริเวณด้านล่างของแผนที่ สินค้าเหล่านี้ คือ เหตุผลหลักที่ทำให้ชาว ยุโรปสนใจเข้ามาสำรวจและเขียนแผนที่อุษาคเนย์รวมถึงแผนที่กรุงศรีอยุธยา
แผนที่ของชาวโปรตุเกสอีกฉบับ ระบุนาม Siam	หนังสือเก่าแก่ที่รายงานเกี่ยวกับสยาม เก็บรักษาที่หอสมุดแห่งชาติโปรตุเกส
ลักษณะการสะกดคำว่าสยามที่พบมากที่สุด ในเอกสารโบราณของโปรตุเกส คือ Siao	Syam เป็นการสะกดนามสยามที่พบมาก ในเอกสารโปรตุเกส เป็นอันดับ ที่ 2
คำว่า Siam พบน้อยที่สุดในบรรดา เอกสารโบราณโปรตุเเกส ราวสมัยอยุธยาตอนปลาย