องค์ที่ 162 สมเด็จพระสันตะปาปากัลลิสตุส ที่ 2 (Pope Callistus II ค.ศ.1119-1124)

 

สมเด็จพระสันตะปาปากัลลิสตุส ที่ 2

 (Pope Callistus II ค.ศ. 1119-1124)
 
พระองค์ประสูติราวปี ค.ศ. 1050  บุตรของท่านเคานต์วิลเลียม ที่ 1 แห่งเบอร์กันดี พระนามเดิม คือ กิโดแห่งเบอร์กันดี ชีวิตช่วงแรกของท่านเป็นไปตามบรรยากาศของตระกูลขุนนางทั่วไป ในปี ค.ศ. 1088 ท่านได้รับแต่งตั้งให้เป็นพระสังฆราชแห่งเวียนนา ต่อมาช่วยพระสังฆราชปัสกัล ที่ 2 เป็นผู้แทนไปเจรจาที่ฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1106     ท่านคัดค้านข้อเรียกร้องของจักรพรรดิเฮนรี ที่ 5 ที่มีต่อพระสันตะปาปา ปัสกัล ที่ให้คืนสิทธิ์ของฆราวาสในการแต่งตั้งสงฆ์และพระสังฆราช ท่านร่วมประชุมที่พระราชวังลาเตรันในปี ค.ศ. 1112 และที่เวียนนาซึ่งได้มีการประกาศประณามจักรพรรดิและขับออกจากพระศาสนจักร
 
เมื่อพระสันตะปาปาเจลาซีอุส ที่ 2 สิ้นพระชนม์ที่อารามคลูนี ในวันที่ 29 มกราคม ค.ศ. 1119 นั้น คณะพระคาร์ดินัลจำนวนหนึ่งได้รีบประกาศแต่งตั้งพระสันตะปาปาทันที โดยไม่ได้ผ่านความเห็นชอบของจักรพรรดิ เนื่องจากพระศาสนจักรอยู่ในภาวะคับขันและต้องการผู้นำ โดยการสนับสนุนของพระคาร์ดินัลคูโน ที่ประชุมได้เลือกท่านกิโดให้เป็นพระสันตะปาปาในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1119 และรับการอภิเษกที่เวียนนา ในวันที่ 9 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1119 โดยใช้พระนามว่า พระสันตะปาปากัลลิสตุสที่ 2 และทันทีจักรพรรดิได้ตอบโต้อย่างรุนแรง ฝ่ายพระคาร์ดินัลก็เพียงแต่หวังว่าจากพื้นเพของการเป็นสมาชิกในตระกูลขุนนางของพระสันตะปาปาจะสามารถช่วยท่านให้รอดจากอำนาจของจักรพรรดิได้บ้าง หรืออย่างน้อยก็สามารถเจรจากับจักรพรรดิ เพื่อความสงบมาสู่พระศาสนจักรได้บ้าง อันที่จริงทั้งจักรพรรดิเฮนรีและพระสันตะปาปากัลลิสตุส ก็ได้พยายามเจรจากันหลายครั้งแต่ไม่เป็นผล ที่สุดพระสันตะปาปาก็ได้ประกาศขับพระเจ้าเฮนรีออกจากพระศาสนจักรในสมัยของท่านอีกครั้งหนึ่ง และเรียกจักรพรรดิว่าเป็นเหมือน “ยูดาสคนที่ 2” ผู้ทรยศต่อพระอาจารย์ จักรพรรดิเมื่อเห็นว่าไม่มีทางที่พระสันตะปาปากัลลิสตุส จะอ่อนข้อให้ในเรื่องดังกล่าว จึงแต่งตั้งพระสันตะปาปาซ้อนขึ้นมา คือ พระสันตะปาปาเกรโกรีที่ 8 ดังได้กล่าวไว้แล้ว ขณะที่ความพยายามเจรจาก็ยังคงดำเนินต่อไป ที่สุดอาศัยความช่วยเหลือจากหลายฝ่าย โดยเฉพาะจากบรรดาเจ้าชายหลายคนของฝ่ายเยอรมัน พระสันตะปาปาและจักรพรรดิก็ได้ตกลงกันในปี ค.ศ. 1122 ที่ผ่านทางสัญญาที่เรียกว่า ข้อตกลงแห่งเวิร์ม (Concordat of Worms) ยุติข้อขัดแย้งอย่างสันติ และข้อตกลงนี้ได้รับการรับรองโดยสังคายนาลาเตรัน ในปี ค.ศ. 1123 ด้วย
 
สรุปใจความสั้นๆ ของข้อตกลงเวิร์มมีดังนี้ คือ พระสันตะปาปายอมรับอำนาจและสิทธิ์ของจักรพรรดิเหนืออาณาเขตเยอรมัน รวมทั้งยอมรับว่าเมื่อมีการเลือกตั้งสังฆราชในเขตเยอรมันนั้นจักรพรรดิมีสิทธิ์ด้วย และจักรพรรดิจะเป็นผู้มอบไม้เท้าและหมวกแก่พระสังฆราช ส่วนพระสังฆราชที่อยู่นอกเขตเยอรมัน เมื่อมีการเลือกตั้งแล้ว ภายในหกเดือนต้องมีการยื่นขอและได้รับคำรับรองจากจักรพรรดิ หากจักรพรรดิขอให้ช่วยเหลือ พระสันตะปาปาต้องให้ความร่วมมือ ขณะเดียวกันผลประโยชน์ที่พระสันตะปาปาได้รับในข้อตกลงคือ จักรพรรดิยอมนอบน้อมต่อพระสันตะปาปา และยอมคืนทรัพย์สินทุกอย่างที่ยึดเอาไปจากพระศาสนจักรคืน รวมทั้งอำนาจในการสวมมงกุฎและอำนาจทางโลกที่เคยมี นอกนั้นจักรพรรดิจะช่วยบูรณะวัดต่างๆ ที่เสียหาย ยอมให้วัดต่างๆ มีการเลือกตั้งอย่างเสรี ในสมัยปกครองของพระสันตะปาปากัลลิสตุสนั้น พระองค์ได้ออกสาสน์ปกป้องความปลอดภัยของชาวยิวที่อยู่ในโรม พระสันตะปาปากัลลิสตุส ที่ 2 ได้สิ้นพระชนม์ในปลายปี ค.ศ. 1124