โรงเรียนหลวงแห่งแรก

Category: ต้นกำเนิด...เกิดตำนานสิ่งแรกในอดีต

Published on Friday, 13 May 2016 02:18

Written by หอจดหมายเหตุ

การศึกษาของเด็กไทยในสมัยก่อน

สมัยก่อน การศึกษาของไทยสอนกันแต่ในบ้าน วัด วัง เท่านั้น และเป็นการสอนเฉพาะเด็กชาย จนมีการปฏิรูปการศึกษาในสมัยรัชกาลที่ ๕ จึงเกิดการศึกษาในระบบโรงเรียนขึ้น และเป็นการศึกษาของทั้งเด็กชายและเด็กหญิง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งโรงเรียนสอนภาษาไทยและภาษาอังกฤษขึ้นในพระบรมมหาราชวัง ตั้งแต่ก่อนปกครองประเทศด้วยพระองค์เอง ต่อมาทรงมีพระราชดำริที่จะให้ความรู้เพื่อช่วยลูกทาสที่จะเป็นไทในวันข้างหน้า ใน ปี พ.ศ. ๒๔๐๘ จึงโปรดเกล้าฯ ให้วัดทั้งหลายสอนหนังสือและเลข ซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่ทั้งลูกทาสและชาวบ้านทั่วไป

ทรงมีความห่วงใยว่า “เด็กชั้นหลังจะเหินห่างจากศาสนา จนเลยเปนคนไม่มีธรรมในใจมากขึ้น” และถ้า “เปนคนไม่มีธรรมเปนเครื่องดำเนิน ตาม คงจะหันไปทางทุจริตโดยมาก ถ้ารู้น้อย ก็โกงไม่ค่อยคล่อง ฤาโกงไม่สนิท ถ้ารู้มากก็โกงคล่องขึ้น และโกงพิสดารมากขึ้น”

ในปีพ.ศ. ๒๔๒๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ตั้งโรงเรียนหลวงเพิ่มขึ้นตามวัดหลายแห่ง ทั้งในกรุงเทพมหานครและหัวเมือง โรงเรียนสำหรับสามัญชนแห่งแรก ตั้งขึ้นที่วัดมหรรณพาราม ถนนตะนาว มีชื่อว่า “โรงเรียนวัดมหรรณพาราม” ต่อมาเรียกว่า “โรงเรียนวัดมหรรณพ์” สถานที่เรียนเดิมนั้นใช้หอสวดมนต์ คณะ ๑ เป็นที่เรียน เป็นการพระราชทานการศึกษา ปวงชนครั้งแรก.